Шинэ оны мэнд хүргэе

Өнгө өнгийн гэрлээр гацуур модоо чимэж
Өөдрөг тансаг сэтгэлээр шинэ оноо угтсан
Эрхэмсэг ноёд хатагтай та бүхний
Зүрх сэтгэлд тань баяр гийж
Зүүд үргэлжлэх цагаар нас нэмж
Зөрж өнгөрөх хоёр оны заагаар
Зүйрлэмгүй тансаг жаргалыг хүртээд
Уулзсан бүхэндээ инээд бэлэглэж
Учирсан бүхэндээ жаргал ерөөж
Шигтгээ мөнгөн чимэгтэй
Шинэ жилийн баяраа аз жаргалаар дүүрэн угтаарай.

Цас орлоо

Цас ороосой гэж мөн ч удаан хүлээсэн сэн. Том том ширхэгтэй цас зөөлөн будраад л, даанч саяхан орсон цас тийм гоё орсонгүй. Би өвлийн улиралд дургүй л дээ тэгэхдээ зөөлөн цас будран, дулаахан, том ширхэгтэй цас ороход дуртай. Дулаахан цас бударсан үдэш хайрттайгаа алхах гоё шүү. Хүн бүр л тэгж алхах дуртай гэж бодож байна. Олон жилийн өмнө хайртай байсан залуу минь яг л миний дуртай том ширхэгтэй цас орсон дулаахан үдэш алхаж явж байгаад байрны голд их томоо зүрх зураад дунд нь миний нэрийг бичиж байсан юм. Өглөө босоод цонхоор хартал цас ороод харагдахгүй болсон байсан сан. Сүүлийн үед нэг л сонин өөрийгөө ч ойлгохгүй байна. Өөрөө өөрөөсөө зугтаад хаа хүрэх гэж байгаа юм бол. Цас л орчихвол сайхан болчих юм шиг санагдаад байсан, тэгсэнгүй яагаад юм бол. Цас цагаан бас хөнгөн болохоор л би тэгж бодсон байх даа.

Буруу зүгийн салхи

Амсаад байхад дундардаггүй аягатай сүү шиг чи
Аргадаад байхад тогтдоггүй буруу зүгийн салхи чи
Уйтгарын бэл рүү зөндөө их мацлаа
Уруудаж над руу бас зовлон шидэж зугтлаа
Даарахдаа даллаж дулаацдаг хүсэл байдаг
Даанч бүтэхгүйд нь цөмөрч унадаг сэтгэл байдаг
Инээдэнд чинь эргэж шунадаг хайр байдаг
Ийм их ачааг чинь хаана очиж буулгах вэ
Урд минь жимгүй атал ухрах газаргүй
Учралын болзооноос дандаа хов хоосон буцах уу
Одод хүртэл эзэнтэй бүгд л минийх гэх юм
Он цагийн дараалалд чинь би хаана байдаг юм бэ

Мартаж болох бас мартахгүй
Манан зангирсан нутагт минь очихгүй
Зүрхэн дээр минь сүүдрээ ч орхихгүй
Зүс андуухан танил минь аль зүгийн салхи вэ
Цэцгийн гоё дээр би харцаа тогтоохоо больчихсон
Чимээгүйхэн дотроо хайраа булаад үлдсэн
Сүүлчийн ганц навчны тоосыг нь илбэж арчсан
Сүүлд нь тэгээд би олон тасдаад хаячихсан

Гоё амьдрал

Дvvрэн хайртай дундуурхан учралаар би мєрєєдлєє гоёдог
Дvнчvvр маани хэлсэн буурлын харцаар би бодлоо гоёдог
Дэрсхэн єсєж дэлхий хотойлгосон андаараа би итгэлээ гоёдог
Дэргэдээс минь холддоггvй жаахан гунигаар би сэтгэлээ гоёдог
Гэртээ бурхан мэт эрхэлж би ижийгээ гоёдог
Гэр барин наадсан чулуун тоглоомоор би нутгаа гоёдог
Гэзгэндээ туузтай жаахан охиноор би дурсамжаа гоёдог
Гэргий минь болоогvй хvний сайхан vрээр би хайраа гоёдог

Алдаж онохын тоогоор би ухаанаа гоёдог
Айлын хєєрхєн эхнэрээр би дурлалаа гоёдог
Агуу орчлонг туулах эр зоригоор би зvрхээ гоёдог
Амьдрал минь тэр аяараа гоёлын цуглуулга юмаа

Хоног єдєр єнжилгvй жаргалын далайд умбадаг ч ч
Хорвоогийн сvvдэр ихсэх бvр би зовлон нэмдэг
Хvйтэн салхи цээж зуравч сэтгэлдээ галтай
Хvмvvний алдхан биеэ хvртэл би зовлонгоор гоёдог

Vvлс бvхэн нvvдэллэж хураа гоёдог
Vндэс бvхэн соёолж цэцэгсээр гоёдог
Vлэмж тансаг гэгээн бvхнээр би хvслээ гоёдог
Vлдсэн насаа бvхлээр нь би vр хvvхдээрээ гоёно

Оройгvй мэт тэнгэр шувуудын цуваагаар гоёдог
Оддын шаргал гэгээгээр шєний тал гоёдог
Огторгуйн саарал манан орчлонгийн цэнхэр туяагаар гоёдог
Орчлон єєрєє надаар гоёдог, би ч бас гоё амьдрана аа
www.olloo.mn

" Яруу Сэтгэгч"

Эмэгтэй хүн аз жаргалтай байхын тулд сайн ойлгож, бага хайрла
Эрэгтэй хүн аз жаргалтай байхын тулд эмэгтэйгээ их хайрлаж, бага ойлго
" Яруу Сэтгэгч"

Секс ба Хайр дурлал

Дурлал олон янз байдаг юм байна. Сонирхолтой бас үнэний хувь ихтэй санагдлаа. Уншаад өөрийнхөө дурлалуудыг бодсон чинь өөр өөр юм байна. Хүн нэг янзаар биш олон янзаар дурладаг л юм байна. Анзаарч байгаагүй зүйлээ өнөөдөр анзаарлаа. Та бүхэн ч гэсэн өөрийгөө аль дурлалд багтахаа мэдээд аваарай.

Хайр дурлал гэхээр ганцхан байдаг гэж бодох нь том төөрөгдөл юм. Хүн төрөлхтөн олон мянган жилийн турш хүмүүс хоорондын хамгийн сэтгэл хөдлөм харьцаа болох хайр сэтгэлийг ажигласны үр дүнд нэлээд хэдэн зүйл болгон хуваажээ.
1. Агапе.
Цэвэр ариун, Гэнэт асч, хэмжээ хязгааргүй хайрлан бүгдийг нь уучилж байдаг ч удаан үргэлжилдэггүй. Энэ мэдрэмжийн эрхэнд орсон хүмүүс мэхлэгдсэн байх нь олонтоо. Дурлуулсан этгээд нь цаадахыгаа өөрийнх нь төлөө юу ч хийхэд бэлэн байгаа гэдгээр нь далимдуулан ашиглаж эхэлдэг. Гол төлөв анхны хайр ийм байдлаар өрнөдөг.
2. Строге.
Нөхөрлөл, хайр сэтгэл. Олон бэрхшээлийг даван удаан өрнөдөг бөгөөд хэр баргийн мэхлэлт нурааж чадахгүй байх нь цөөнгүй. Харилцан бие биенээ хүндлэх, халамжлах дээр тогтдог. Тэр болгон гэрлэлтээр дуусдаггүй ч гэлээ энэ мэдрэмжийн төлөө амьдрахад харамсах зүйлгүй.
3. Прагма.
Тооцоотой хайр. Хосууд нэг нэгнийхээ зан ааш, ухаан, орлого, нийгмийн байр суур зэргийг удаан судалж байж ухамсартайгаар сонголт хийдэг. Ийм мэдрэмж цаг хугацааны явцад хосуудын бат бэх гагнадаг жинхэнэ үнэнч хайр сэтгэл болох нь цөөнгүй.
4. Дон.
Анхны харцаар үүсдэг солиотой мэдрэмж. Асар их таашаал, аймшигтай гачлалтай хоёр ээлжлэн байдаг мэдрэмж. Дурласан хүн өөрөө ч зовж цаад хүнээ ч зовоож байдаг. Үр дүнд нь өөрөө юу ч үгүй болтлоо шатаад дуучихгүй бол маш их сэтгэл гутралаар дуусдаг. Үүнийг мэдрэлийн саатал гэсэн ч болно.
5. Людус.
Хайр дурлал болж тоглох. Хосууд сэтгэлийнхээ цэвэр ариун гүнд гэхээсээ илүүтэйгээр гадаад үзэмж, шоунд анхаарах. Санах мартахад ядах юмгүй. Хөнгөхөн сайхан мэдрэмж гэж болно.
6. Эрос
Бэлгийн дур хүсэл. Ийм төрлийн дурлал голдуу эрчүүдэд байдаг. Гэхдээ хүсээд байсан цайзаа эзлээд авмагц дур нь ханаад сэтгэл нь унтарч үгүй болно. Мэдээж хэрэг энэ үед өөр нэг цайзыг эзлэх хүсэл төрж эхлэнэ.
Эдгээрийн дотроос агапе, дон хоёр нь хамгийн аминд халтай гжэ үздэг. Эхнийх нь дурласан хүнд өөрт нь халай байхад 2 дахь нь дурласан дурлуулсан гэлгүйгээр эргэн тойрных нь бүх хүмүүст халтай байдаг ажээ.
http://dotno.mn/

Хайрын тухай шvлэглэхсэн...

Эрх чєлєєндєє хэтэрхий дурлажээ
Эр сэтгэлдээ дэндvv омогшжээ гэж
Ганцаардсан vдшийн салхи шивнэлээ
Гудамжаар алхаад л баймаар хавар...
Зvvний сvвэгчээр багтах амьдралаа далай шиг бодож
Зєрєєд л єнгєрдєг охидыг дарс шиг саначихаж гэж
Бодоогvй бодол зvvдэнд зочилжээ
Бороо хурдан ороосой...
Тал нутагт минь цэцэг дэлгэрч
Танхилхан эрвээхий эргэн наадаг
Хэнтэй ч юм тэнд учрахсан
Хайртай гэж vнэнээсээ ганцхан хэлэхсэн...
Єнгєрсєн одоо ирээдvй гуравыг
Єнєєдєрт цуглуулаад
Єєр юу ч хэрэггvй гэж
Єндєр дуугаар хайрын тухай шvлэглэхсэн...
Болодын Мєнхдєл

Дэнчин

Засмал дардан зам шиг амьдрал шулуун бишээ
Засаж өөлсөн шагай шиг төгөлдөр хүмүүн үгүй ээ
Адраа саад ихтэй, ертөнц гэдэг бэрх ч
Амьдрал чиний өмнө толгой гудайх хэнсэн билээ?

Төрөөд үхэх бие өмсөөд хаядаг гутал шүү дээ!
Төгсөшгүй мөнх зүйл сэтгэл зүрх минь биш үү?!
Мөнх ертөнцийн өршөөлгүй хууль ҮХЭЛ чамтай
Үлгэрийн халуун мөрөөдлөөр дэнчин тавинаа БИ.

*** Би явлаа***

Зүгээр л би чамаас явлаа
Зүрх сэтгэлээ аваад явлаа
Зүггүй гэнэхэн хайр минь
Зөрж дургүйцэх хэрэггүй дээ
Хайртай бүсгүйн чинь өврөөс
Хулгайлж авсан өдрүүдийг март
Хайрлахгүй байж чадахгүй нь гэж
Хайнгадуу хэлсэн үгийг чинь мартна аа
Хүлээх хэрэггүй дээ би чамаас явлаа
Хүсэл мөрөөдлөө аваад явлаа
Хүнийх болсон сэтгэлийг чинь
Хүчирч дийлэхгүйдээ харуусаад буцлаа
Би ингээд бүр мөсөн явлаа
Болчимгүй гэнэхэн хүслээ хориод
Бодлогогүй хийсэн алхмаа зэмлээд
Биэ сэтгэлээ аваад явлаа
Өөрийн болгож чадахгүйгээс хойш
Өрөвдөж битгий хайрлаарай
Өр зүрх минь өвдөж ханалаа
Өнчин дэрэн дээр уйлж цөхөрлөө
Хожимдож учирлаа даа гэж
Хувь заяандаа гомдох хэрэггүй ээ
Болох л юм болоод өнгөрсөн гээд
Бодолдоо хайрлан жаргалтай амьдар даа
Өрөөлийн жаргалаас хумсалж амьдрах хүсэл алга аа
Өөрийнхөө хайрыг хайхаар явлаа
Би эндээс нэг мөсөн явлаа
Оюунаа

4-н мөртүүд

Мєнхийн аз жаргал хэзээ хаана байсныг
Магад маргааш л ганцхан мэднэ
Намар vдийн ялаа нарыг vл тоомсорлох нь
Нээрээ, жаргалын vнэ цэнэ зєвхєн мэдэхгvйд л байна гэх шиг
2001 он

Тансаг vнэр сєнхийж шанхны vс хийсгэлээ
Тас хар єнгє цааш гунхах нь бурхны таалал гэлтэй
Толгой гудайн араас нь дvр ургуулан алхахуй
Танил vнэр чинь уруул илбэхvйяа би цочлоо
Тээр цааш булан эргэж vзэгдлээ, юусан билээ
Тиймээ чи сайхан vнэр шигээ салхинд замхраад vгvй болсон ч
Тэр vдэш надад алчуураа дурсгаад явсанаа мэдээгvй
Танихгvй бvсгvй
2001 он

Эрээнтэй бараантай хорвоогийн єнгєнд би дурлаад
Ээдрээт хувь заяаны зовлонг би яалтайв
Эзэнгvй єнчин хайраар зvрх сэтгэл минь юугаа хийх вэ
Эргэж ч харалгvй орхиод одсон он цагийг дурснам
2001 он

Болодын Мєнхдєл

Би

Бvгдэд би улам таалагдах гэж
Бvрэг бас намуухан суудаг
Бvvр дотносож тэднийг таних гэж
Бєєрєнхийдvv бас хэнэггvй царайлдаг
Эрхгvй би хэн нэгнийг vнэлэхдээ
Этгээд мэт зан гаргаж мэтгэлцдэг
Эргvv тэнэгийг хайрлан єрєвдєхдєє
Чив чимээгvй хvндэтгэн єнгєрєєдєг
Байгаагаараа би байж л байдаг
Баримал бурхан биш билээ л
Тиймдээ ч би хамелон шиг хувирч
Тэр охидын зvрхэнд гэрэл шиг шагайдаг
...Алдаанд дургvй ч засах аргаа олдог
Атаанд дургvй ч зайлах аргаа мэддэг
Айдсаасаа айдагч аргалах нvхээ хайдаг
Амьдралд хайртай ч буцах цагаа мэдэрдэг
Vнэн худал хоёрыг адилхан vнэлж
Vнэмшиж итгэж чадвал зоосны хоёр тал гэж
Єєрийгєє тайвшруулж цоглог амьсгалдаг
Vлгэрт итгэдэг нулимстай нvдээ би
Зудтай хvйтэн сэтгэлд жиндэж царцдаг
Гантай халуун зvрхэнд хайлж урсдаг
Мэдэхгvй жилийн байхгvйн ордонд тєрсєн
Мэргэдийн сvнсний сvvдэр тєдий билээ би

Мэдэхэд илүүдэхгүй болов уу

Би сэтгэж байгаа учир оршин байдаг. Декарт

Ухаантай хариулт авахын тулд ухаантай асууж сур Гёте

Хүмүүн хол бодлогогүй болбоос ойр зовлон буй Күнз

Явах хүсэлтэйг нь хувь заяа хөтөлнө, хүсэлгүйг нь чирнэ. Сенека

Сэтгэл санааны тоогүй байдалтай тэмцэж чадаагүй хүмүүс амархан мохдог. Аристотель

Хэрвээ та амьдралдаа хайртай бол цагаа бүү үр

Би бүсгүй хүн

Хээрийн чулуун гэрт үлдсэн дурлалын хойноос толгой гудайх араншингүй
Хэн нэгний өмч биш би бүсгүй хүн.
Эзгүй хоосон сэтгэлийн орон зайгаа дүүргэх хайраа эрж байгаа
Эгэл нэгэн аавын хүүд дурлах эрхтэй би бүсгүй хүн.

Би ганцаараа байна

Тэнгэрийн хаяанд ганц шувуу үзэгдэх шиг
би ганцаараа байна
Тэргэл саран усанд дүрсээ харах шиг
би ганцаараа байна
Түүдэг гал эзэнгүй талд гэнэт асах шиг
би ганцаараа байна
Өнчин хийлийн эгшиг өөрийгөө сонсох шиг
би ганцаараа байна
Хойд насандаа болзсон амрагууд дахин уулзах шиг
би ганцаараа байна
Хажуугаар зөрөх цаг хугацаа зогсож эргэн харах шиг
би ганцаараа байна
Хэлбэр дүрсгүй орон зай хавар хувирах шиг
би ганцаараа байна
Хорвоогийн нэгэн зайд би өөртэйгөө уулзах шиг
би ганцаараа байна

Хvсэл минь миний амьдрал

Бороо шиг би асгарахыг хvснэ
Болор мєнгєн одод шиг гялалзахыг хvснэ
Газар ундаалж унатлаа би гялалзана
Газарт бутран унахдаа улам гоёмсогоор гялалзана
Солир шиг би харвахыг хvснэ
Сондор мєнгєн сар шиг гэрэлтэхийг хvснэ
Дэлхийд татагдан унатлаа гэрэлтэнэ
Дэлхийд шингэн орохдоо улам хурцаар гэрэлтэнэ

Цэцэг шиг би ургахыг хvснэ
Цэв цэх тэнгэр єєд тэмvvлэхийг хvснэ
Тэнгэртээ хvрээд хугаран унатлаа ургана
Тасдуулж, хугарсан ч улам эрхэмсэгээр оршино

Булаг шиг би ундрахыг хvснэ
Бvр дотроосоо оргилохыг хvснэ
Боргилон урссаар амьсгал тасартлаа оргилно
Бvхий л амьсгал минь дэлхийгээр нэг тарж урсана

Ганцхан чамдаа л эрхэлмээр.

Утасны цаанаас дуугаараа эрхэлдэг
Уянга шvлэг бичиж эрхэлдэг
Хаа ч явсан сэтгэлд чинь эрхэлдэг
Харуулдаж, хайгаад тунирхаж эрхэлдэг
Унтах нойронд чинь зvvдээрээ эрхэлдэг
Урам нэхэж харцаараа эрхэлдэг
Уруул дэвсч худал эрхэлдэг
Уйлж, дуулж тайтгарч эрхэлдэг
Зvрхэнд чинь нуугдаж эрхэлдэг
Зоргоороо, дураараа дуудаж эрхэлдэг
Зєвдєж, буруудаж гэнэдэж эрхэлдэг
Зєрvvдэлж, зєєлєрч зvггvйтэж эрхэлдэг
Аньсаганд чинь дvрээрээ бууж эрхэлдэг
Алганы чинь хээнд зураастай эрхэлдэг
Учиртлаа зовоож, жаргааж эрхэлдэг
Угтуулж, удуулж улам л эрхэлмээр байна

Хайрын цэцэрлэг.

Тэртээд хайрын цэцэрлэг бий
Тэнгэр нь мөнх цэлмэг
Тэнгис нь мөнх цэнхэр
Голд нь шумбах загас нь алтан шаргал

Гоолиг модод нь мөнх ногоон
Хээнцэр бүсгүйчүүд нь шөнийн од мэт үзэсгэлэнтэй
Хээрийн салхи нь үлгэр хүүрнэх увидистай
Тэртээд хайрын цэцэрлэг бий
Солирийн бороо шөнжин тэнд орж
Согтуу адил дурлалдаа хүмүүс гуйвалддаг
Нулимсгүй жаргалыг тэнд үзэж
Зовлонгүй инээдээр бүгдийг устгах
Хайрын цэцэрлэг гэж бий.

Ганц л шөнийг надад зориул

Зүгээр л би чамд өөрийгөөн өгье
Зүрх сэтгэлээн биш хувцасаа л тайлья
Улаахан уруулаараа найр тавиад
Урд чинь би ичингүйрэн зогсоё
Гил хар нүдний минь гунигийг бүү үргээ
Гэрэвшингүй тэврэх гарыг минь зоргоор өөртөө хүргэ
Сул асгарсан үсийг минь задгай хэвээр орхи
Сувдан сондор нулимсыг минь хайраар бүү арч
Галзуурах дөхүүлсэн тэр л үнсэлтээрээ намайг үнс
Гал халуун ганц л шөнийг надад зориул
Хуурамч яриа бардам зангаа тайл
Хувцас гоёл чимгээ орхи
Ямарч баггүй бас ичингүйрэлгүйгээр
Янаг халуун үнсэлтээр бүх биеийг минь үнс ээ

Хувь заяатайгаа би ...

Хувь заяатайгаа би ... эвлэрэх дургүй нь сайхан
Хуучин бүхнийг дурсах хэрэггүй нь сайхан
Цагийн юм цагтаа гэдэг үг
Цээжнээс минь гардаггүй нь сайхан

Зовлон болоод ганцаардал гэдэг үг
Зөвхөн надад хамаатай байх нь сайхан
Ярихын аргагүй сэтгэлийн хөдлөл
Янз янзын үед илрэх нь сайхан
Хүссэн бүхэн шаналал болж
Хүсээгүй зовлонг надад авчирах нь сайхан
Өнө эртнээс надад зориулж бэлтгэсэн
Өгөөмөр зовлонг жаргал шиг эдлэх нь сайхан
Эдэлж эдэлсэн энэ жаргалаасаа болж
Эрлэгт очоогүй байх нь сайхан.
Харин тэр үед би харамсалгүй
Харамж шан адил зовлонгоо дааж чадах нь сайхан.

Алс алсын бодолд чамайг би тээхгvй

Алс алсын бодолд чамайг би тээхгvй
Алагтай эрээнтэй хорвоод биеэрээ дэнчин тавихгvй
Аргагvйхэн чамд дассан зvрхээ буруутгахаас аргагvй
Анхны ариун хайрын минь эзэн гэдгээ чи мэдэхгvй
Гэнэ гэнэхэн чамайг бодож явдгаа нуухгvй
Гэнэхэн хайраа унтраахыг ереесее хvсэхгvй
Гэм хийж анхны ариухан vерхэлээ баллахгvй
Энэ л хайрын янзаараа чамайг хайрлахаа болихгvй
Нуугаад хэлдэггvй vгээ чамаас бусдад хэлэхгvй
Нууцхан хайрын сэтгэлдээ еерее еерийгее зевтгехгvй
Намрын шувууд шиг чамайгаа орхиод одохгvй
Нэрийг чинь сийлсэн зvрхэндээ чамаас бусдыг дээдлэхгvй
Хеглегер орчлонгийн зайд ганцаар би тэнvvчлэхгvйi
Хvйтэн борооны дусаалд хувцасаа норгож зогсохгvй
Хvрээд ирнээ гэж чамайг би харуулдахгvй
Хvнийх болоод одсон чамайг би мартахгvй
Намайг ойлгох тийм цаг ирвэл
Насан туршийн хайрыг минь хvндэлж
Намрын моддоос тасран унаж буй навчист
Нэрийг минь дуудаж намуухан шивнээрэй

Амьдрал аялгуу

Ай даа хүний амьдрал
Эгэл жирийн боловч
Энэхэн биедээ багтахааргүй
Их хүслийн далай юм даа
                     Ц.Энхманлай

Гунигийг март

Яасан, гуниглаад л байна уу чи
Наашаа суу
Сэтгэл эмзэглэн гуниж явах үедээ хүн
Сэргэлэн золбоотой бай гэж өөртөө хэлж чаддаггүй юм
Ийм цагт сайн хүн олон л доо
Инээхээ мартсан юм шиг царайдаа хайр өвөрлөсөн хүн зөндөөн л дөө

Гэхдээ
Буруугүй хүнд бодол зөөлрөн уярч суулаа ч
Бусдын үрд дурлаж болдоггүй шиг хэцүү байдаг юм
Шалтгаангүй хэн нэгэн чамайг аргадвал
Шаналал чинь зовлон болж хувирдаг юм
Өрөвдүүлэх чинь аргадуулахаас хэцүү
Өөртөө гомдох чинь улам ихэснэ гээч
Зүрх хөндүүрлэтэл гомдоосон хэн нэгэн нь
Зөрөөд өнгөрөх агшнаа ч болов уярч харахад
Ээждээ айлгасан хүүхэд шиг дотроо жаахан уйлчихаад
Эргээд цаашаа алхахдаа өөрийгөө харин шоолдог юм даа
Тайтгараач
Алдаа гэдэг чинь
Зөвийгөө олтол төөрөлддөг
Зөөлөн буруу хойно
Анд минь чинийхээ хазгай гишгэсний тоог
Би мөшгөхгүй

Үгний түрүүч бүлээн байна гээд ерөөл биш
Зүсний үзэгдэх сайхан гээд санаа биш
Тэнэж хэлсэн үгэндээ тэнэг алдаршдаг юм
Тэмцэж яваад ялахдаа ялтан болох ч байдаг юм
Үг дагаж үнэнд хүрнэ гэдэг чинь
Үүл дагаж газар баримжаалахтай адил
Хүн дуурайж сайн явна гэдэг
Хүйтэн чулууг булганд нь эндүүрэхтэй ижил
Бод л доо чи
Жаргадаг газраас нь мандааж бод
Жаргалтай хүнийг зовлонтойд бод
Зуны цэцгийг өвөл ургуулж бод
Зурамны нүхэнд үнэг багтааж бод
Алдаа гэдэг чинь
Зөвийгөө олтол төөрөлддөг
Зөөлөн буруу хойно
Анд минь чинийхээ хазгай гишгэсний тоог
Би мөшгөхгүй

Бод л доо найзаа, бодооч
Нарны саам амсах заяа минь хаяагүй цагт
Намайг гудайхыг бурхан ч үзэхгүй гэж бодооч

Хадаас

Батдорж 20 нас хүрчээ. Тэрээр аль хэдийнээ юм бүхнийг ухаарах насандаа хүрсэн хэдий ч үргэлж бусдыг гомдоож, аль болж бүтэхгүй зүйлсийг хийж явдаг байлаа. Тэгтэл нэг өдөр түүнд аав нь:
- “Чи хэн нэгнийг гомдоох, ямар нэгэн буруу зүйл хийх бүртээ энэ хананд хадаас хадаж бай” гэжээ.
Өдөр хоног өнгөрөх бүрийд түүний хадах хадаас цөөрсөөр нэг л өдөр нэг ч хадаас хадсангүй. Тэгээд Батдорж аавдаа:
- “За та харав уу? Би өнөөдөр нэг ч хадаас хадсангүй. Би сайн хүн болсон байгаа биз дээ” гэхэд аав нь:
- “За чи тэгвэл үүнээс хойш бусдыг баярлуулж, сайн үйл хийх бүртээ хадсан хадааснаасаа сугалж аваарай” гэлээ.
Тэгээд өдөр хоног өнгөрөх бүр ханан дахь хадааснууд цөөрсөөр нэг л мэдэхэд нэг ч хадаас хананд үлдсэнгүй. Үүнийг хараад Батдорж аавдаа:

- “Та хар даа. Хананд нэг ч хадаас үлдсэнгүй. Би сайн үйлстэн болсон байгаа биз” гэв. Эцэг нь:
- “Тиймээ, хананд нэг ч хадаас үлдсэнгүй. Гэхдээ хадаасны нүх үлдсэн байна” гэж хэлсэн гэдэг.
Энэ түүхийн гол утга санаа нь “Чи муу үйл хийж байгаад түүнийгээ засч сайн хүн болсон ч хүний зүрх сэтгэлд хийсэн муу бүхэн чинт шарх болон үлддэг шүү” гэдгийг сургажээ.

Алимны мод

Нэгэн хаан өөрийн шадар түшмэдийн хамт морьтой зугаалж байжээ. Тэгээд замдаа алимны мод тарьж буй өвгөнтэй таарчээ. Хаан өвгөнийг ёжломоор санагдаж :
- Өвгөн гуай, та ийм настай хүн байж хэзээ энэ модныхоо жимсийг авна гэж суулгаж байгаа юм бэ? Алимны мод ургаж гүйцээд жимсээ өгөх үе хүртэл нь та хүлээж чадах юм уу? гэж ихэд шоолонгуй асуув.
Өвгөн хариуд нь:
- Би өвөг эцгийнхээ тарьсан алимны модны жимсийг насаараа идсэн юмаа. Тэд ч гэсэн тарьж байхдаа хүлээж байгаад иднэ гэж тариагүй байлгүй дээ. Одоо миний тарьж байгаа модны ургацыг би биш юмаа гэхэд миний үр, ач, гуч нар хураах юмаа гэлээ.
Энэ үг хаанд маш их таалагдсан тул өвгөнд хэтэвч дүүрэн алт өгчээ. Өвгөн хариуд нь:
- Хаантан та харж байна уу? Бусдын алимны мод олон жилийн дараа ургацаа өгч байхад миний алимны мод дөнгөж тарьж байхад л жимсээ өгч эхэллээ шүү дээ гэв.
Хаантанд өвгөний энэ үг бүр их таалагдсан тул дахин нэг хэтэвч алт өгөв. Өвгөн хариуд нь:
- Хаантан минь ээ! Бусдын мод жилд нэг удаа ургац өгдөг бол миний мод ургаагүй байж хоёр ургац өглөө шүү дээ. Тэгэхээр хамгийн чухал нь хэзээ ургац авахдаа биш, хийж бүтээн, тарьж ургуулж байсан цагт заавал үр ашгийг нь харах болно гэв.
Хаан:
- Хэрэв бид энд ахиад жаахан азнавал таны мэргэн үгийг магтсаар алтгүй үлдэх бололтой. Өвгөн ах танд сайн сайхныг хүсээд бид замаа хөөе дөө гэж хэлээд давхин оджээ.

Нээх сайхан хайрлахсан

Нээх сайхан хайрлахсан
Нээх сайхан хайрлуулахсан
Нимгэн хувцастай хамтдаа зугаалж
Нүд юуг чинь баясгахсан
Нээх сайхан үнсэхсэн
Нээх сайхан үнсүүлэхсэн
Нэрээр минь дуудаад
Надад эрхлэхийг чинь харахсан
Ухаан алдталаа дурлахсан
Учиргүй ихээр дурлуулахсан
Урд хойно чинь эргэлдэн
Уяхан биеээ гайхуулахсан
Зүгээр л ганцхан удаа үнсүүлэхсэн
Зүрхээ амьд эсэхийг мэдрэхсэн
Янаг дурлалын балыг дахин дахин амтлахсан
Янагш олон олон жилийг дурлал хайраар мялаахсан

Өчил

Надад юу ч байхгүй
Баян хоосны зовлон багаасаа л амсаж
Байх байхгүй дунд байгаагаараа л амьдарч
Согтуу ухаан шиг амьдралын дэнсэнд би
Сохор зоос ч үгүй алхадаг
Надад юу ч байхгүй ээ
Агтын нуруунд зоох
Хүйтэн мэстэй болохгүйн тулд
Амиа бодсон тийм хүний мөстэй болохгүйн тулд
Атаархалын хар сүүдэрт нуугдсан
Алдар хүндийг би тоож ч хардаггүй
Надад юу ч байхгүй ээ
Ертөнцийн гоо бүсгүйчүүдэд бүгдэнд нь дурлах гэж
Ер бусын тансаг хэдэн шүлэг урлах гэж
Согоо харцанд нь эр хүн гэдгээ мэдрэх гэж
Сониуч орчлонд би зүрхээ гээчихсэн
Надад юу ч байхгүй ээ
Шархан дээр минь давас үрэх өстнийхээ өмнө
Шаналал зовлонгоор жаргал хийгч бүгдийн өмнө
Муу явахгүй гэж дэндүү их хичээсэн
Муухай энэ зангаасаа болж
Өнгөний хорвоо мөнгөний амьдралт
Өөрийгөө би гээчихсэн
Надад юу ч байхгүй
Надад бас юм бүгд байдаг,
Зүгэр л хүн явах сан гэх
Зүрхэн тарни шиг хүсэл минь байдаг,
Өөрөө би өөрөөрөө л байх сан гэх
Өнөөх муу сэтгэл минь байдаг
Бусдаас би сөгдөж гуйгаагүй
Бурханаас ч бас сөхөрч гүйгаагүй
Хүсэл хясал хоёртоо хүлэгдсэн
Хүн чанар минь байдаг
Надад бас бүх юм байдаг
Миний гэсэн тэр бүгдийг багтаасан
Мэндийн сайхан үг шиг
Эх орон минь байдаг
Надад бас юм бүхэн байдаг
Ж.Мөнхбат

Чамдаа хайртай

Сормуус цантай буулгасан тэр намрын орой
Солгой гарынхаа хээ шиг дурлалт чамтай учирлаа
Сэвхтэй зүрхний гунигаа бодлоосоо сэгсэрч хаячихаад
Сэмхэн ирэхдээ надад уруулын тамгаа дарлаа
Сарны зулай энхэлж итгэлийн хаалгаа нээхэд
Салхитай цуг чи шуналтайхан залгиж өнжихөд чинь
Сархдын дайтай мансуурал уруул дээр төөрөлдөж
Сондор чимэгтэй хүзүүндээ үнсэлтийг чинь зүүж өнжлөө
Чив чимээгүйн дунд хөврөх үгийг тань амтлахад
Чичирсэн хоолой минь аргаад хайр давуулах гэж зовсон
Намрын хээтэй навчис нь өлмий дор минь хөглөрөөд
Намайг дурлалын нулимсаа унагаач гэж шивнэлээ
Тэгэхэд тэвэртээ шатсан биед минь тэнгэрийн нар илүүдэж
Тэнэмэл оддын илтэс өвөр дээрээс цойлсон
Томоос том гарчигтай найргийн хавирга хөндөхдөө л
Таньд хайртай хэмээн гарчиглалаа

Эзэнтэй дурлал

Дундуур бүхнийхээ төлөө гэгээн дурсамжинд очдог
Дурласан зүрхнийхээ төлөө гэнэн мөрөөдөлд автдаг
Асгарсан хайран дээр минь нар илүүдсэн жилүүд
Амрагийн зүүднээс намайг цагаан гунигтай сэрээдэг ээ
Ургадаггүй цэцгийг би зүрхэндээ тарих дуртай
Уруулын балтай хөрсөнд согтуу ургах дуртай
Энгэрийн цагаан товчин дээр тэнгэрийн сарыг өеөдүүлж
Эрхэлж хоносон шөнүүдийг цагаанаар бодох дуртай
Дурлалын гэгээн сүмд минь эхнэртэй залуу ирдэг
Дүгрэг цагаан сарыг дундуур нь цуулж ирдэг
Хайранд минь тэр дандаа халамцуу голдуу ирдэг
Хачин гунигтай дурлалаа зүрхэндээ нууж ирдэг ээ
Бурхан зураагүй замаар ганцаар гүйчихсэн хойноо
Буруу нь илүүдсэн хорвоод чамаараа би дэндүү дутлаа
Ийм бардамхан хайран дээр нүгэл бууж чаддагүй юм билээ
Ийм богинохон жаргал дээр ухаан хэзээ ч суудаггүй юм билээ

Өвөл эхэлчихсэн

Өвөл эхэлчихсэн гэтэл ширхэг ч цас хаялахгүй нэг л сонин
Өөрт минь дурлачихсан гэтэл би дурлаж чадахгүй нэг л хачин
Аль эрт үхчихсэн одоо тэр нэгэнт навч байхаа больчихсон
Асуулт минь дуусчихсан хариулт гэж байхгүй байгаа ч үгүй
Зүгээр л салхи сэвэлзэхэд хүндүүр төрөөд эхэллээ
Зүрх минь ахиад л гунигтай ахиад л уйтгартай
Мөнхийн энэ намрыг зүрхнээсээ авч хаячихаад
Мөнөөх л урдийнх шигээ хавраас хаварт амьдармаар байна

Хайхрахгүй байна гэж үү

Хаврын өнгөт нуршуу зурааснууд
Миний төрхийг гаргаж чадна гэж
Чи яаж бодоов
Хурц өнгө, хувирамтгай ааш
Худал хэлэх, дурласан мэт дүр эсгэх
Хуурамчхан инээх, нулимс унагах
Хуучны дарснаас согттолоо уух

Энэ миний дуртай зүйлс
Энгэр задгай даашинз
Ээмэг бөгжгүй эгэл төрх
Эрх чөлеө, гоодож янзлаагүй урт үс
Энгэсэг тавихаа мартсан царай
Энэ миний гоёл

Бийрний чинь нарийн үзүүр дор
, Бие минь чичирхийлэн байгаа юм шиг
Хаврын өнгөт нуршуу зурааснууд
Хагас нүцгэн сар.....

Хажууханд нь чиний таталсан
Зориг муутайхан гарын үсэг
Хайхрахгүй байна гэж үү
Хавар ирчихээд байгааг

Р.Эмүжин